Onderzoek - Op de Koffie bij de Stadspsycholoog

Naar aanleiding van een interessant, maar kort ‘op-de-koffie’-gesprek met Sander van der Ham, (stads)psycholoog bij Stipo, gingen Thijs Koevoet en Miriam van Griethuysen de week erop weer terug om een dieper gesprek met Sander te voeren. Deze keer kwamen wij met gerichte vragen over de beleving van ZOHO en het begrip ‘thuisgevoel’. De (stads)psycholoog gaf ons een deel van zijn inspirerende kennis op dit vakgebied.

Als reactie op de eerste indruk van Thijs over ZOHO (‘het is een uitgestorven wijk, erg donker, er leeft niets, onveilig gevoel ’s avonds’), vertelde Sander over de behoefte naar meer ruimte voor de plint. De plint is de ruimte van het gebouw dat zich aan de straat bevindt. Doordat er te weinig ruimte is, wordt er een gevoel gecreëerd dat de gebouwen met de rug naar je toe staan. Dit geeft een onprettig en onveilig gevoel. Door de plint transparant te maken, zodat mensen op straat zien wat er in het gebouw gebeurd, creëer je contact met de omgeving. Wat de straat ook breder en prettiger maakt.

Waar we rekening mee moesten houden is dat de gebouwen in dienst staan van het sociale leven. Door brede stoepen krijgen kinderen de ruimte om er op te spelen en de volwassenen de ruimte om rustig te zitten, zodat ze kunnen genieten van de spelende kinderen. Maar ook het tijdig ophouden van een huizenblok creëert weer ruimte voor een zijstraat. Waar een zijstraat is, is meer verkeer en meer verkeer is meer kans op dat je iemand tegen komt.

Als laatste vertelde Sander over de 3 aspecten van het begrip ‘Thuisgevoel’:

“Het eerste aspect is het fysieke aspect. Je hebt altijd een plek nodig om je thuis te voelen. Dit kan thuis zijn, maar ook in een park, onder een boom e.d. Het gaat om een plek waar je waarde en gevoelens aan koppelt.

Het tweede aspect gaat over de sociale omgeving. Je hebt altijd mensen nodig om je heen. Het wij-zij gevoel.

En het laatste aspect gaat over het mentale thuisgevoel. De ontwikkeling van routines, de routes die je loopt, herhalende buurtfeesten, dingen die je in het weekend doet. ‘Herhaling maakt voorspelbaar, voorspelbaarheid geeft controle.’ Dit is de sleutel tot het mentale thuisgevoel; het gaat erom dat je het gevoel hebt dat je controle hebt over je omgeving.” Aldus Sander van der Ham.